Het exploiteren van de gemeentelijke voorzieningen kent drie speerpunten; veiligheid en kwaliteit, maatschappelijke verhuur en ondernemende activiteiten.

Op het gebied van veiligheid en kwaliteit is het klimaat en energieverbruik van zwembad Tijenraan een belangrijk ontwikkelpunt gebleken en gebleven. In 2023 hebben we in de periode mei – september te maken gehad met onevenredig veel momenten dat de combinatie van temperatuur en oplopende luchtvochtigheid grote impact heeft gehad op de exploitatiemogelijkheden. Zowel arbotechnisch voor onze medewerkers als voor deelnemers aan alle georganiseerde activiteiten.  Daarnaast ligt het huidige energieverbruik van Tijenraan ver boven de afspraken die in het ontwerp rondom het TCO van Tijenraan zijn overeengekomen.

Vanaf het najaar 2023 zijn er in gezamenlijkheid met de gemeente en een extern adviesbureau stappen gezet om het klimaat en energieverbruik verder te optimaliseren. De eerste resultaten en hieruit volgende acties zullen in 2024 geïmplementeerd worden, wat moet leiden tot een stabieler klimaat in Tijenraan.

Voor de maatschappelijke en overige verhuur van de accommodaties zijn we in 2023 volledig overgestapt op het nieuwe verhuurprogramma Aqqo. Met dit programma hebben we een belangrijke stap kunnen maken in zowel het reserveren en factureren als het monitoren van onze bezetting. In het hoofdstuk met de kerncijfers worden de bezettingsgraden per accommodatie voor weergegeven.

Op het gebied van onze ondernemende activiteiten zijn er in 2023 nieuwe concepten van kinderfeestjes geïmplementeerd tijdens het discozwemmen in Tijenraan. Deze arrangementen zijn erg succesvol, een combinatie van zwemmen en eten/drinken in het sportcafé. Daarnaast hebben we spelzaal De Berkte  een upgrade gegeven waardoor deze als feestlocatie voor kinderfeestjes en voor verhuur tegen commercieel tarief inzet baar is. De nieuwe DIY (do it yourself) kinderfeestpakketten worden hier ook geboekt. In zwembad de Tippe zijn de horeca faciliteiten uitgebreid en bieden we door samenwerking met het sportcafé Tijenraan een uitgebreider assortiment aan dat past bij een volledig dagje uit voor het gehele gezin.

Het stimuleren van sport en bewegen van 0 – 100 jaar richt zich op het aanbieden van eigen activiteiten en het ondersteunen van sportaanbieders. We kennen daarbij drie speerpunten: de zwemles, zwemactiviteiten voor doelgroepen en het uitvoeren van de buurtsportcoachregeling.

Zwembaden

In 2023 verzorgen we wekelijks ruim 230 lesuren voor zwemles en aquasporten voor 17 doelgroepen. De focus heeft in 2023 vooral gelegen op het optimaliseren van deze lessen. Minder goed draaiende lessen hebben daarbij plaatsgemaakt voor andere lessen. Ruimte voor nieuwe lessen is er vanwege de huidige bezettingsgraad nauwelijks.

Onze focus ligt op het structureel binden van zwemmers. In 2023 hebben we daarmee een ledengroei richting meer dan 1.000 wekelijkse aquasporters en 780 zwemleskinderen kunnen realiseren. Uit onderzoek naar de klanttevredenheid van deze zwemmers blijkt dat we als zwembad Tijenraan met een algemene tevredenheidsscore van 7,9 ruim boven het landelijk gemiddelde scoren. Op basis van het tevredenheidsonderzoek zijn we eind 2023 gestart met een verder verbetertraject. Onderdeel daarvan vormt het in kaart brengen van onze gehele klantreis en het verder optimaliseren van de beleving van onze klant bij onderdelen van deze reis.

Voor openluchtbad De Tippe hebben we in 2023 mogen constateren dat het draagvlak onder de inwoners in Heino zich heeft kunnen vertalen naar een groeiend aantal van ruim 1.330 verkochte abonnementen. In de voorbereiding op het seizoen 2023 is met de gemeente en Vrienden van De Tippe een groot aantal verbeteringen van de accommodatie gerealiseerd gericht op het vergroten van de aantrekkelijkheid voor de dagrecreant. Door een tegenvallende zomerperiode is het aantal dagrecreanten helaas achter gebleven. Het totaal aantal bezoekers is door de stijging van abonnementhouders deels gecompenseerd.

Buurtsportcoachregeling

In de zomer van 2023 is in afstemming met de gemeente de basis gelegd onder de omvorming van de buurtsportcoachregeling. In Raalte wordt nog een substantieel deel van de formatie vanuit deze rijksregeling als vakdocent ingezet in het basisonderwijs. In 2023 verzorgen we het bewegingsonderwijs op 14 scholen in de gemeente voor de groepen 1 – 8 voor in totaal ca. 2.700 kinderen.

Wijziging van deze regeling vormde het startpunt voor een nieuwe invulling van de buurtsportcoachrollen per 2024. Deze invulling is gekoppeld aan zowel Sportakkoord II als de belangrijkste doelgroepen en leefstijlen uit bredere plannen voor Raalte Sportief en Gezond. In het najaar van 2023 is onder begeleiding van BMC onze eigen visie op doorontwikkeling van de buurtsportcoachregeling in Raalte richting 2027 ontwikkeld.

Vanuit deze nieuwe invulling hebben de buurtsportcoaches in 2023 veel contacten met  sportverenigingen, -aanbieders en overige partners zoals SW4D, consulenten MEE Samen, WMO gemeente (sporthulpmiddelen gehandicapten), Vital Centre (Fitness Loont), zwembad Luttenberg en  de wijkcentra.

Daarnaast zijn zij actief betrokken bij evenementen als Raalte 900 jaar en de Overijsselse Sportontmoeting 2023 en nemen de buurtsportcoaches deel aan zowel het kernteam Sportakkoord als het gemeentelijke team Sport en beweegbeleid.

Vanuit de bredere rol op gezondheid organiseren de buurtsportcoaches de fittesten in Raalte en Heino, de voorbereidingen voor Veilig op de fiets (Doortrappen Raalte) en verzorgen zij maandelijks presentaties over sport en bewegen aan zorgorganisaties, GLI en vrijwilligers.

Het jaar 2023 wordt afgesloten met een resultaat na belastingen van negatief € 56.895. Dit resultaat is binnen het begroot verlies van 128K gebleven. In 2023 zijn we er in geslaagd om onze eigen omzet bijna 60K boven begroting te realiseren (1.935K vs 1.878K).

Samen met de gemeentelijke bijdrage voor onze maatschappelijke opdracht is de netto-omzet ook ruim 130K boven begroot (3.803K vs 3.669K). De hogere gemeentelijke bijdrage is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan een nieuwe berekening van de landelijke SPUK-bijdrage die door de gemeente ten behoeve van het Sportbedrijf wordt aangevraagd. Naast een hogere netto-omzet zijn ook onze kosten met bijna 50K boven begroot uitgekomen (3.847K vs 3.798K). De personele kosten zijn ruimschoots binnen begroot gebleven (2.240K vs 2.288K). Belangrijke oorzaak van de kostenoverschrijding ligt in de huisvestingskosten en in bijzonder in de sterk stijgende energiekosten voor Sportcentrum Tijenraan.

Over deze energiekosten is in 2023 veelvuldig overleg met de gemeente als eigenaar van deze sportvoorziening gevoerd. Dit heeft er toe geleid dat er voor 2023 een gemeentelijke compensatie voor het negatieve resultaat na belastingen wordt toegekend. Tevens worden er voor de komende jaren structurele energieprestatie afspraken gemaakt die passen bij de oorspronkelijke exploitatieopdracht van het Sportbedrijf.

Met deze maatregelen is geborgd dat voor 2024 een sluitende begroting wordt gepresenteerd.

Sinds de oprichting van Sportbedrijf Raalte BV in 2015 slagen we er jaarlijks in om met sport en bewegen steeds meer maatschappelijke impact voor de gemeente Raalte te realiseren. Als verzelfstandigde uitvoeringsorganisatie hebben we een grote publieke en ondernemende opdracht.

De gemeentelijke opdracht vormt het uitgangspunt voor het exploiteren van de gemeentelijke sportvoorzieningen en het stimuleren van sport en bewegen onder inwoners en daarmee voor de balans tussen maatschappelijke bijdrage en ondernemerschap. Voor de komende periode (2025 ev) is te voorzien dat ontwikkelingen als gemeentelijke bezuinigingen (Ravijnjaar 2026) en tegelijkertijd een toenemend belang van de inzet van sport en bewegen als middel in het sociaal domein gaan zorgen voor een nieuwe balans in de publieke en ondernemende opdracht.

Het eigen ondernemerschap zal naar verwachting een belangrijkere financiële basis worden. Op deze basis kunnen meer projectmatig kansen worden benut vanuit de bredere inzet van de buurtsportcoachregeling. Deze verbreding en transitie van de inzet van de buurtsportcoach is in 2023 samen met de gemeente in gang gezet. Voor de huidige inzet van de buurtsportcoach in het bewegingsonderwijs is te voorzien dat het onderwijs daar door stijgende detacheringskosten ook afwegingen kan maken die risico’s met zich meebrengen voor het huidige werkgeverschap van ons Sportbedrijf.

Ons succes in eigen ondernemerschap is na ingebruikname van het nieuwe sportcentrum Tijenraan in belangrijke mate te danken aan de uitbreiding van onze zwembadprogrammering. In de huidige configuratie naderen we de grenzen van maximaal beschikbare badwatercapaciteit voor zwemlessen, aquasporten en bijzondere doelgroepen. In 2024 wordt om die reden vooral ingezet op een verdere groei van het banenzwemmen. Maatschappelijk bezien is bovendien behoefte aan meer warm watercapaciteit voor bijzondere doelgroep activiteiten. Het succes van zwemmen met Parkinson en Dementie geeft daarbij aan dat de ontwikkeling van een aparte zorgochtend in het zwembad wenselijk is.

Vanuit de zwembadprogrammering volgen we met bijzondere belangstelling de landelijke ontwikkelingen op het gebied van schoolzwemmen. In Raalte hebben we schoolzwemmen voor groep 5 van vrijwel alle basisscholen  goed geborgd in het Swim to Play concept. Dit concept dient als natte zwemles om zwemvaardigheid te borgen na het behalen van zwemdiploma’s. Van verplichte integratie van zwemles in het schoolzwemconcept zijn wij voor Raalte geen voorstander.  

Afhankelijk van de maatschappelijke opdracht voor de komende jaren is te voorzien dat extra investeringen in de sportvoorzieningen aan de orde zullen zijn. Voor de binnenzwembaden vormt de badwatercapaciteit een aandachtspunt voor verdere groei. Ten aanzien van de zaalsportcapaciteit is de verwachting dat meer ruimte voor ondernemende initiatieven ook zal leiden tot een nadere investeringsbehoefte om binnensportaccommodaties daar toe uit te rusten.

Voor de komende periode vormt de betaalbaarheid van sport(voorzieningen) bovendien een belangrijk aandachtspunt. Deze betaalbaarheid is  een bijzondere uitdaging in de gehele keten van  inwoner – sportaanbieder – sportbedrijf – gemeente. Uit ons eigen klantonderzoek blijkt dat 20% van onze zwembadbezoekers de toegang te duur vindt en dat bijna 10% het eigenlijk niet meer kan betalen. Ook maatschappelijke huurders als het onderwijs en binnensportverenigingen worden vanuit betaalbaarheid steeds kritischer op de maatschappelijke verhuurtarieven.  

Handbalvereniging Kwiek onderzoekt om die reden de haalbaarheid van een eigen sporthal en als een van de grootste huurders van het sportcentrum is die ontwikkeling uiteraard van invloed op de maatschappelijke opdracht voor het sportbedrijf.  Waar het gaat om de eigen betaalbaarheid voor het sportbedrijf zitten er bovendien in de exploitatie van sportcentrum Tijenraan een aantal belangrijke risico’s in de huurdersrelatie met de gemeente. Het zwembadklimaat, het energieverbruik en de demarcatie van onderhoudsverplichtingen zijn drie belangrijke onderwerpen waarover in de toekomst nadere afspraken met de gemeente als eigenaar gemaakt moeten worden.